Wednesday, February 11, 2009

Uwodzenie kobiet - naturalna kolejnosc rzeczy

Naturalna kolejnosc, jaka tu opisalem - najpierw milosc, a potem wolnosc - ma podstawowe znaczenie nie tylko u czlowieka, ale u wszystkich wyzszych naczelnych. Matki malp zwierzoksztaltnych i czlekoksztaltnych utrzymuja ze swoim potomstwem nieprzerwany intymny kontakt cielesny przez wiele tygodni po urodzeniu. Jest to o tyle latwiejsze, ze malpie noworodki sa silne i moga samodzielnie na dlugo uczepiac sie matek. Noworodki wielkich malp czlekoksztaltnych, takich jak goryle, potrzebuja nieraz kilku dni, by moc skutecznie uczepic sie matki, ale pozniej, pomimo swej wagi, potrafia to robic z niezwykla wytrwaloscia. Mniejsze malpy zwierzoksztaltne robia to od chwili narodzin; sam kiedys widzialem, jak rodzaca sie wlasnie malpka kurczowo trzymala sie juz ciala matki, podczas gdy tylna czesc jej cialka tkwila jeszcze w macicy.
Ludzki noworodek nie jest tak sprawny fizycznie. Ma on slabsze ramionka, a krotkie paluszki u nog nie sa chwytne. Matka ludzka ma wiec z tym wiekszy problem. W ciagu pierwszych miesiecy to wlasnie na niej spoczywaja wszelkie dzialania majace na celu utrzymanie cielesnego kontaktu z dzieckiem. Zachowaly sie jedynie szczatki odziedziczonego po przodkach niemowlecego wzorca czepiania sie, co stanowi elementarna pozostalosc dawno minionej, ewolucyjnej przeszlosci, ale nawet one nie maja dzis zadnego praktycznego zastosowania. Utrzymuja sie tylko przez nieco ponad dwa miesiace po porodzie i znane sa jako odruch chwytania i odruch Moro.
Odruch chwytania pojawia sie wczesnie, gdyz juz szesciomiesieczny plod posiada silny chwyt. Zaraz po urodzeniu stymulacja dloni skutkuje mocnym zacisnieciem raczki, a chwyt jest na tyle silny, ze dorosly moze dzieki niemu uniesc do gory cale cialko noworodka. Jednakze - nie tak jak u mlodej malpki - owo uczepienie sie nie trwa dlugo.
Odruch Moro mozna zademonstrowac, zdecydowanie i szybko opuszczajac dziecko na niewielka odleglosc ku ziemi - jakby imitujac upuszczanie - jednoczesnie podtrzymujac je od spodu. Ramionka noworodka gwaltownie wyciagaja sie wtedy do przodu, przy czym raczki sa otwarte, a paluszki szeroko rozpostarte. Potem ramionka znow sie zamykaja, jak gdyby usilowaly objac cos konkretnego. Widac tu wyraznie ewolucyjny slad czynnosci czepiania sie wystepujacej u naczelnych, ktora tak sprawnie i skutecznie posluguje sie kazda zdrowa mloda malpka. Niedawno przeprowadzone badania demonstruja to jeszcze wyrazniej. Gdy niemowle czuje, ze sie je upuszcza, a jednoczesnie trzyma sie je za raczki i pozwala sie chwytac, jego pierwsza reakcja nie jest wyrzucenie ramionek do przodu, poprzedzajace ruch obejmowania, lecz natychmiastowe silne uczepienie sie. To samo zrobilaby przestraszona mloda malpka, gdyby trzymajac w lekkim uchwycie futerko odpoczywajacej matki, poczula, ze zaniepokojona czyms matka nagle zerwala sie na nogi. Malpie niemowle w identyczny sposob zacisneloby swoj chwyt, przygotowujac sie do szybkiego przeniesienia sie wraz z matka w bezpieczne miejsce. Przed uplywem osmego tygodnia zycia niemowle ludzkie ma jeszcze w sobie tyle z malpy, ze moze demonstrowac pozostalosci tej reakcji.

No comments: